Van meesterschilders uit de Gouden Eeuw tot Vincent van Gogh en Piet Mondriaan. Ontdek hier 10 Nederlandse schilders en hun bekendste werken.
De Nederlandse kunstgeschiedenis kent een groot aantal schilders uit verschillende tijden en kunststromingen. Van de barokke stijl van Rembrandt van Rijn in de Gouden Eeuw tot het postimpressionisme van Van Gogh en de abstractie van Mondriaan… In dit artikel ontdek je tien Nederlandse schilders die een grote invloed op de kunstgeschiedenis hebben gehad. Reis met ons mee vanaf de Middeleeuwen tot aan de 21ste eeuw.
1. Jheronimus Bosch (1450 – 1516)
Jheronimus Bosch, postuum ook Jeroen Bosch genoemd, werd circa 1450 in Den Bosch geboren waar hij opgroeide in een schilderfamilie. Hij maakte deel uit van de renaissance van het noorden en zijn schildertechniek week niet erg af van zijn tijdgenoten. Hoewel hij tijdens zijn leven al beroemd was en opdrachten kreeg van het hof in Brussel, is vrij weinig over hem bekend. Een groot deel van zijn leven blijft nog steeds een raadsel, maar zijn bekendste werk is waarschijnlijk de Tuin der Lusten. Dit wereldberoemde drieluik kun je bewonderen in het Prado in Madrid.
View this post on Instagram
2. Rembrandt van Rijn (1606 – 1669)
In een artikel over Nederlandse schilders mag Rembrandt Harmenszoon van Rijn natuurlijk niet ontbreken. De in Leiden geboren kunstschilder is een waar icoon van de Gouden Eeuw en een van de belangrijkste kunstenaars aller tijden. Rembrandts werken behoren tot de barokke stijl waarin scherpe contrasten tussen licht en donker centraal staan. Deze clair-obscur techniek is waarschijnlijk geïnspireerd door Carvaggio en geeft een extra dramatische toon aan zijn schilderijen. Exemplaren van zijn meer dan 300 werken hangen in grote musea over de hele wereld. De wereldberoemde Nachtwacht, zijn grootste werk, is te zien in het Rijksmuseum van Amsterdam.
View this post on Instagram
3. Judith Leyster (1609 – 1660)
De eerste vrouwelijke schilder in de lijst werd in 1609 in Haarlem geboren. Judith Leyster was een van de weinige Nederlandse schilderessen tijdens de Gouden Eeuw en was gespecialiseerd in genreschilderkunst. Uit haar schildertechniek valt af te leiden dat ze hoogstwaarschijnlijk bij Frans Hals in de leer is geweest. Ze was een van de eerste vrouwelijke “meesterschilders” in de Nederlanden. Dit gaf haar het recht leerlingen te onderwijzen in haar eigen werkplaats. Haar barokke werken hebben een monumentaalse sfeer omdat ze zich vooral focuste op het hoofdonderwerp en geen aandacht besteedde aan bijzaken.
View this post on Instagram
4. Albert Cuyp (1620 – 1691)
Afkomstig uit een kunstenaarsfamilie, leerde Albert Cuyp al vroeg schilderen. De in Dordrecht geboren kunstenaar kreeg vanaf jonge leeftijd al schilderles van zijn vader. Net als zijn vader, specialiseerde Albert Cuyp zich ook in landschapsschilderijen. Hoewel hij nooit in Zuid-Europa is geweest, hebben zijn werken dankzij hun licht wel vaak een mediterrane sfeer. Hij verwierf veel bekendheid onder de Britten, waar nu ook veel van zijn werken te zien zijn. Maar ook in het Rijksmuseum en het Dordrechts Museum kun je een aantal van zijn werken bewonderen.
View this post on Instagram
5. Jan Steen (1626 – 1679)
De in Leiden geboren Jan Havickszoon Steen stond bekend om zijn humoristische en ironische kijk op het leven die hij verwerkte in zijn schilderijen. Net als zijn tijd- en stadgenoot Rembrandt ging Steen naar de Latijnse school. Het is niet duidelijk van wie Steen het schildersvak geleerd heeft, maar men vermoedt dat hij les heeft gehad van Jan van Goyen, met wiens dochter hij later trouwde, en Nicolas Knüpfer. De compositie en kleur die Steen toepaste, hebben veel weg van Knüpfers stijl. Zijn werken behoren tot de barok, en dagelijkse taferelen waren zijn favoriete onderwerp. Tegenwoordig kun je zijn werken bewonderen in onder andere het Hermitage in Sint-Petersburg, het Mauritshuis te Den Haag en het Met in New York.
View this post on Instagram
6. Johannes Vermeer (1632 – 1675)
De laatste Nederlandse schilder uit de Gouden Eeuw in dit artikel is Johannes Vermeer. Deze geheimzinnige schilder werd in 1632 in Delft gedoopt, waar hij op 43-jarige leeftijd ook kwam te overlijden. Het is nog steeds onduidelijk van wie Vermeer het schilderen leerde, maar hij had wel schilders in zien vriendenkring. De kunstenaar werkte enkel op opdracht en ging heel secuur te werk, vandaar dat hij maar 45 schilderijen maakte, waarvan er 35 zijn overgebleven. Hij is vooral bekend om zijn genrestukken (afbeeldingen uit het dagelijks leven), maar hij schilderde ook enkele historische stukken en stadsgezichten.
Brieflezende vrouw, Het melkmeisje en Meisje met de parel behoren tot zijn beroemdste werken. In deze werken is zijn liefde voor de kleuren blauw en geel ook duidelijk zichtbaar. Je kunt een aantal van zijn kunstwerken bewonderen in het Louvre, de National Gallery van Londen, het Kunsthistorisches Museum in Wenen en in het Rijksmuseum.
View this post on Instagram
7. Elisabeth Alida Haanen (1809 – 1845)
We maken een sprong naar de 19e eeuw, waar we deze Utrechtse schilderes leren kennen. Elisabeth Haanen was dochter van een kunsthandelaar en schilder, waardoor ze het vak al vroeg geleerd kreeg. Deze kunstenares nam deel aan verschillende exposities in Amsterdam en Den Haag en werd vooral bekend om haar interieurs, geïnspireerd door 17e-eeuwse kunstenaars. Haanen overleed al op 35-jarige leeftijd, maar had toen al een aantal indrukwekkende werken gecreëerd. Haar schilderijen zijn onder andere te vinden in het Amsterdams Museum en het Teylers Museum.
View this post on Instagram
8. Vincent van Gogh (1853 – 1890)
Zelfportretten, zonnebloemen en sterrennachten… Dit is slechts een kleine greep uit het wijde oeuvre van Vincent van Gogh. Tijdens zijn leven was hij een onbegrepen genie die slechts één werk wist te verkopen. Maar na zijn tragische dood werd zijn werk langzamerhand wereldwijd erkend. Hij is niet alleen een icoon van het postimpressionisme, maar men ziet hem tegenwoordig ook als een van de belangrijkste schilders uit de kunstgeschiedenis. De in Zundert geboren kunstenaar had ook een enorme invloed op het expressionisme, het fauvisme en de abstractie.
Tegenwoordig kunnen we de werken van Van Gogh en een aantal van zijn tijdgenoten bewonderen in het Van Gogh Museum in Amsterdam. Daarnaast bezit het Kröller-Müller museum in Otterlo de op een na grootste collectie van zijn werken.
View this post on Instagram
9. Piet Mondriaan (1872 – 1944)
Hoewel hij begon met landschapsschilderijen is Piet Mondriaan wereldberoemd geworden als pionier van abstracte kunst en het kubisme. Hij werd geboren in Amersfoort, maar toen hij 20 was vertrok hij naar Amsterdam om zich daar verder te ontwikkelen. Altijd op zoek naar vernieuwing, vertrok Mondriaan in 1912 naar Parijs waar hij zich in het kubisme stortte. Hier veranderde hij ook zijn achternaam naar Mondrian en groeide hij verder.
Hoewel zijn werken langzaamaan steeds abstracter werden, waren ze dat niet altijd. Hij begon met landschapsschilderijen, maar zijn bekendste kunstwerken zijn waarschijnlijk de composities met enkel zwarte lijnen en primaire kleuren en de Broadway Boogie-Woogie die een ode aan New York voorstelt.
View this post on Instagram
10. Karel Appel (1921 – 2006)
Karel Appel, de laatste in onze lijst met Nederlandse schilders, werd in 1921 in Amsterdam geboren. Hij was een moderne kunstenaar binnen de expressionistische stijl. Hoewel zijn ouders graag zagen dat hij de kapperszaak zou overnemen, besloot Appel toch zijn passie te volgen en schilderkunst te studeren aan de Rijksakademie. Hoewel kunstkenners weinig in hem zagen in de periode na de Tweede Wereldoorlog, brak hij na 1957 toch echt door met zijn kunst. Ondanks dat zijn werk de abstractie benadert, omvatten zijn werken toch altijd herkenbare objecten zoals mensen en dieren. Je kunt zijn werken bewonderen in wereldsteden als New York, San Francisco, São Paulo en Amsterdam.
View this post on Instagram