Zonnebloemen, zelfportretten en de sterrennacht… Musement bekijkt acht van de mooiste schilderijen van Van Gogh en waar ze te vinden zijn.
Vincent van Gogh (1853-1890) was een onbegrepen genie. Als echte kunstenaar had hij een tumultueus leven gekenmerkt door een psychische aandoening, waarin hij slechts één schilderij wist te verkopen. Pas na zijn dood werd de grote zeggingskracht van zijn omvangrijke werk erkend, met meer dan 900 schilderijen over een periode van 10 jaar. Hij werd zozeer erkend dat de Nederlandse schilder, een pionier van het expressionisme, tegenwoordig als een van de belangrijkste figuren in de kunstgeschiedenis wordt beschouwd. De grootste collectie van zijn werken bevindt zich in zijn geboorteland, vooral in het Van Gogh Museum in Amsterdam. Hoewel er ook tentoonstellingen van zijn kunst zijn verspreid over Parijs, Londen en New York… Hieronder vind je een lijst van acht van zijn meest iconische werken.
1. Zonnebloemen, 1888
Deze olieverf op doek is een van de meest representatieve werken van Van Gogh. Niet voor niets zul je verschillende versies ervan hebben gezien op een oneindig aantal plekken: borden, posters, briefpapier… Zonnebloemen, behorend tot een reeks schilderijen over hetzelfde onderwerp, is ontstaan nadat de schilder deze bloemen had geplukt op een veld in de Provence en ze schilderden terwijl ze verwelkten. Men zegt dat deze karakteristieke gele tint van de bloembladen werd bereikt na visuele hallucinaties, veroorzaakt door koffie. En het is waar dat Van Gogh een echte cafeïneverslaafde was!
Waar: National Gallery of London
2. De sterrennacht, 1889
Als je kunstgeschiedenis hebt gestudeerd, heb je het zeker over Van Goghs Sterrennacht gehad als icoon van het post-impressionisme. Het is een nachtelijk uitzicht vanuit een denkbeeldig punt over een dorpje met kerktoren onder een sterrenhemel. Toch schilderde Van Gogh het schilderij overdag uit het hoofd. Hij gebruikte het ook om zijn mentale toestand te kanaliseren na een van zijn schizofrenie-aanvallen, iets meer dan een jaar voordat hij zelfmoord pleegde.
Waar: MoMa New York
3. De slaapkamer, 1888
Tijdens de periode die Van Gogh in de stad Arles doorbracht, verbleef hij in de kamer die hij op dit schilderij schilderde. Hiermee wilde de kunstenaar de eenvoud en rust van zijn slaapkamer weergeven door een palet van bleke kleuren, die tegelijkertijd een eerbetoon zijn aan de soberheid van Japan. Er wordt gezegd dat hij vanwege zijn epilepsie vervormde kleuren zag, wat de overvloed aan geel en groen in dit werk zou verklaren. Ze zeggen ook dat Van Gogh De slaapkamer schilderde onder invloed van een plant genaamd digitalis purpurea die hem hielp zijn polsslag te behouden.
Waar: Van Gogh Museum (twee andere versies zijn te vinden in Chicago en Parijs)
4. Caféterras bij nacht, 1888
Een ander olieverfschilderij dat hij tijdens zijn verblijf in Arles schilderde, was Caféterras bij nacht. Dit schilderij is een interpretatie van het café op de Place du Forum genaamd La Terrasse, dat later omgedoopt zou worden tot Café Van Gogh. We zien dat het schilderij wordt gedomineerd door warme kleuren (een symbool van het optimisme van de schilder toen hij in Zuid-Frankrijk aankwam, op zoek naar rust en inspiratie) in tegenstelling tot de huizen in de schaduw en de sterrenhemel op de achtergrond.
Waar: Kröller-Müller Museum
5. Zelfportret met strohoed, 1887
Vincent schilderde meer dan 30 zelfportretten en horen zeker thuis tussen de mooiste schilderijen van Van Gogh. Dit Zelfportret met strohoed, in uitgesproken gele tinten en een typisch impressionistisch licht, is een uitstekend voorbeeld. Dit zelfportret is gemaakt in de tijd dat Van Gogh zich overweldigd voelde in Parijs. Ondergedompeld in alcohol in een hectische stad, moest hij ontsnappen naar een rustige plek (die Arles zou zijn, dankzij de invloed van Gauguin). Daarom presenteert hij zichzelf met een strohoed en een blik die toont hoe graag hij wil dat de chaos stopt.
Waar: Detroit Institute of Arts
6. De aardappeleters, 1885
Zoals de schilder uitlegde in een brief aan zijn broer Théo, wilde Vincent in dit schilderij, geschilderd in Nuenen, echte boeren vastleggen. Echte boeren die de aardappelen aten die ze met hun eigen handen hadden gekweekt, dankzij eerlijk en hard werk op het veld. Als resultaat zien we op het schilderij een groep van vijf nederige boeren in het schemerige licht, die op het punt staan te gaan eten.
Waar: Van Gogh Museum
7. Vincents stoel, 1888
Vincents stoel gaat hand in hand met de stoel van Gauguin. Beiden waren creaties van de gekke man met rood haar tijdens zijn verblijf in het Gele Huis in Arles met zijn kameraad Paul Gauguin. Na een ruzie met hem sneed Van Gogh zijn oor af en keerde Gauguin terug naar Parijs. Daarna besloot de Nederlander de verschillen tussen de twee te vertegenwoordigen door de twee stoelen te schilderen. In zijn eigen stoel, een eenvoudige stro-stoel met een pijp en een rol tabak erop, drukt hij door trieste penseelstreken en gele en blauwe tinten het verdriet uit dat hij toen voelde.
Waar: National Gallery of London
8. Middagrust, 1890
Geïnspireerd door “La méridienne” van Millet, schilderde Van Gogh dit schilderij in het Saint-Rémy sanatorium. In een tijd waarin hij zelf geen ideeën had, herinterpreteerde hij het werk van Millet. In dit werk vond hij een scène van rust op het land opnieuw uit met zijn karakteristieke kleuren en penseelstreken, maar bleef hij trouw aan de originele compositie.
Waar: Musée d’Orsay in Parijs
Welk werk hoort volgens jou nog thuis in dit rijtje met mooiste schilderijen van Van Gogh?